Interstitiële cystitis

Wat is interstitiële cystitis?

Interstitiële cystitis (IC), ook wel het blaaspijnsyndroom genoemd, is een ontsteking van de urineblaas die niet door bacteriën wordt veroorzaakt.

Naar schatting zijn er duizenden mensen die last hebben van deze aandoening. Dit betreft in 90% van de gevallen vrouwen en in 10% van de gevallen mannen. Deze aandoening komt in de meeste gevallen voor bij mensen tussen de 20 en 65 jaar, maar IC wordt ook wel eens bij kinderen gevonden.

IC lijkt op een telkens terugkerende blaasontsteking. Echter, bij onderzoek worden er in de urine geen aanwijzingen gevonden die kunnen duiden op een blaasontsteking met bacteriën. Hoewel bacteriën bij IC toch wel aanwezig kunnen zijn, zullen ze bij IC geen rol van betekenis spelen en slaat behandeling met antibiotica niet aan.

Oorzaak van interstitiële cystitis

De oorzaak van IC is nog niet bekend. Er zijn veel theorieën en er wordt veel onderzoek gedaan. Er zijn gegevens bekend over IC die doen vermoeden dat het een auto-immuunziekte is. Auto-immuunziekten ontstaan doordat het immuunsysteem lichaamseigen cellen en stoffen als vreemd aanziet. Het lichaam gaat dan antistoffen tegen de eigen weefsels vormen. Voorbeelden van auto-immuunziekten zijn: reumatoïde artritis en het Syndroom van Sjögren.

Symptomen van interstitiële cystitis

Symptomen die op Interstitiële cystitis kunnen duiden zijn:

  • Pijn in de blaas. Deze pijn neemt toe wanneer de blaas voller is. Plassen verlicht de pijn en geeft een opgelucht gevoel.
  • Pijn onder in de buik, soms naar de rug, liezen of flank trekkend.
  • Bij vrouwen een (stekende) pijn in de vagina. Hierdoor kan vrijen pijnlijk of zelfs onmogelijk worden.
  • Bij mannen pijn in de penis, testikels, scrotum (balzak) en perineum (de huid tussen de uitwendige geslachtsdelen en de anus).
  • Zowel mannen als vrouwen kunnen pijn in de urethra (plasbuis) hebben.
  • Continu een pijnlijk gevoel van aandrang.
  • Vaak plassen, ook ’s nachts.

De klachten van IC kunnen zonder duidelijke aanleiding ontstaan. De klachten kunnen geleidelijk erger worden. De pijn kan aanhoudend of juist afwisselend zijn. Veel vrouwen ervaren een toename van klachten wanneer hun hormoonhuishouding verandert (bijvoorbeeld bij menstruatie, pil, overgang).

Diagnose van interstitiële cystitis

De diagnose IC is lastig vast te stellen. De huisartsen en specialisten denken vaak niet aan IC of zijn er niet goed mee bekend. Dit is voor de patiënt erg vervelend, deze kan zich onbegrepen en onzeker voelen. De diagnose kan alleen na blaasonderzoek worden vastgesteld. Dit blaasonderzoek wordt door een uroloog uitgevoerd.

Behandeling van interstitiële cystitis

Er bestaat nog geen medicijn dat bij iedere IC-patiënt effect heeft. De behandeling is vooral gericht op het verminderen van de klachten. Hiervoor kan o.a. gebruik gemaakt worden van blaasspoelingen, pijnstilling, sommige antidepressiva (deze zorgen ervoor dat de patiënt de pijn minder waarneemt), lasertherapie en neuro-stimulatie. Ook is gebleken dat het oprekken van de blaas tijdelijk een gunstig effect kan hebben.

Bij een vergevorderd stadium van IC kan de blaas schrompelen, hierdoor wordt de capaciteit steeds minder en nemen de klachten toe. Als er een schrompelblaas is ontstaan kan er een blaasvervangende operatie worden uitgevoerd. De patiënt krijgt dan een urostoma.